Ülkemizde her yıl üniversite mezunu işsiz sayısı artarken, işsizlik konusunda en büyük sıkıntıyı yaşayan mezunların başında İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi mezunları gelmektedir. Devlet kadrolarında istihdam edilmeyi bekleyen 450.000 İİBF ve SBF mezununa kamu kurum ve kuruluşlarında fazla bir kadro verilmediği gibi, bu fakülte mezunları için geçmişte açılan kadroların başka fakülte mezunları içinde açılması işsizliğin artmasına yol açmaktadır.
Makalede Neler Var?
Ülkemizde yer alan devlet ve vakıf üniversitelerinin neredeyse tamamında İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi veya muadili olan fakülteler bulunmaktadır. Bu üniversitelerden her yıl 35 bine yakın İİBF/SBF mezunu verilmektedir. İstihdam edilmeleri konusunda özel sektör imkanı yok denecek kadar az olan bu fakülte mezunlarının tek beklentisi devlet kadrolarında istihdam edilmektir. Kamu Personeli Seçme Sınavının çift yıllardaki uygulamalarına katılan İİBF, SBF ve muadili fakülte mezunlarının katılım sayısı yaklaşık 350.000 civarındadır. Bu rakam, İİBF mezunlarının çok büyük bölümünün ya işsiz olduğunu ya da özel sektörde istekli çalışmadıkları bir işe sahip olduklarını göstermektedir. Sınava katılım gösteren bu 350.000 kişiden sadece 8.000’e yakınının devlet kadrolarında istihdam edilecek olması, İİBF/SBF mezunlarının isyanlarında ne kadar haklı olduklarını göstermektedir.
İİBF/SBF mezunları için açılan kadro sayısının azalmasına sebep olan başlıca nedenler: Kamu sektöründe personel alımların yıldan yıla azaltılması, Eğitim Bilimleri Fakülteleri ile Sağlık Bilimleri Fakülteleri mezunlarına yıllık kamu istihdamının çoğunun ayrılması ve merkezi yerleştirme tercih işlemlerinde yer alan kadro ve pozisyonlar için 4001 kodu ile tüm lisans mezunlarının tercihte bulunmasının önünün açılması olarak sıralanabilir. Kadro dağılımında fakülteler arası adil davranılmadığı için bazı fakülte mezunlarına yüksek sayıda kadro ihdas edilirken, İİBF/SBF mezunlarına çok yetersiz sayıda kadro ayrılmakta ve bununla birlikte kadroların bir kısmı da diğer fakülte mezunlarının işgaline açıllmaktadır. Gündem
Uzmanlaşmanın hayati önem taşıdığı günümüzde kamuya istihdam konusunda liyakat esaslarına uyulmadan atama yapılması İİBF mezunlarının mağduriyetini yıldan yıla arttırmaktadır. İİBF mezunlarının çok sayıda istihdam edildiği Maliye Bakanlığı bünyesine alakasız fakültelerden mezun olanlar da atanmaya başlamıştır. İİİBF mezunlarının dahi idari kadrolara atamasının zorlaştığı günümüzde, diğer fakülte mezunlarının kendi alanlarından tabi tutuldukları bir sınavla 2013 yılında müfettiş olarak atanması Maliye Bakanlığınca gerçekleşmiş en sıkıntılı alım olarak tarihe geçmiştir. Bu kadrolara atanan müfettişler, kendi alanlarıyla ilgili kadrolar açıldığında veya özel sektörde daha iyi koşullarda çalışma imkanı bulduklarında, İİBF mezunlarının yerine girdikleri bu kadrodan da rahatlıkla istifa etmişlerdir. Bu durum, İİBF mezunlarını mağdur ederek, kurumları büyük zarara uğratırken, vatandaşa ve devlete de büyük külfetler yüklemiştir.
Tarih bölümünü okuyan bir mezun Hazine ve Maliye Bakanlığında çalışabilirken, maliye bölümünü bitiren bir mezun ise işsiz kalmaktadır. 4001 nitelik kodu ile atamaların her kadro ve pozisyon için kullanılmaya başlaması bu sonucu doğurmuştur. Matematik, Türkçe, Tarih, Coğrafya bölümlerinden mezun olanlar KPSS’de yaklaşık 30 soruyu rahatlıkla doğru cevaplamakta ve bu sayede de kpssp3 puan türünden yüksek puan almayı garanti altına almaktadır. Oysa KPSS, fakülteler arası bir sıralama sınavı değildir. ” Nasıl ki 85 puan alan bir İİBF mezunu, 74 puanla atanan Sınıf Öğretmenliği bölümü mezununun yerine geçip sınıf öğretmeni olarak atanamıyorsa, kpssp3 puanından yüksek puan alan mühendislik fakültesi mezunu da 4001 kodu ile Hazine ve Maliye Bakanlığına, İİBF mezununun yerine atanmamalıdır. “
2018 Kamu Personeli Seçme Sınavının Genel Kültür ve Genel Yetenek testlerine katılan İİBF/SBF mezunu aday sayısı yaklaşık olarak 350.000 civarındadır. Bu kişiler içerisinde en az bir oturumda bulunmuşta olsa, alan sınavına katılan aday sayısı ise yaklaşık 100.000 civarındadır. 2018 sınav sonuçlarından bugüne kamuya istihdam edilen İİBF/SBF mezunu sayıca 1.500 kişiyi bulmamıştır. Bu rakam bize 2018 sınavına katılanların sadece %0,4’ünün atamasının gerçekleştiğini göstermektedir. İİBF/SBF mezunlarına yönelik bu haksızlığa bir an evvel son verilmelidir. Gerek A kadro kariyer meslek alımlarında, gerekse merkezi yerleştirme tercih işlemlerinde İİBF/SBF mezunlarına ayrılan kadro sayısı muhakkak arttırılmalıdır. 4001 kodu ile atama yapılmasından vazgeçilerek, devlette istihdam edilmeyi bekleyen yaklaşık 450.000 İİBF/SBF mezununa hakları teslim edilmelidir.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca açılan kariyer meslek sınavları sonuçlarının açıklanmasının uzun sürmesi de İİBF/SBF mezunlarından daha fazlasının istihdam edilmesinde çok büyük bir engel oluşturmaktadır. Son yıllarda en kısa sürede tamamlamam kariyer meslek sınavı en az altı ay sürmektedir. Bu altı aylık süre zarfınca kpss’den yüksek puan alan adaylar, her kurumun açtığı kariyer meslek sınavına başvuru yapmaktadır. Belirli sayıda alım yapan ve bu alımın 4, 5, 10 ve 20 katı kadar adayı sınavına davet eden kurumların, sınav katılım listelerinde hep aynı isimler yer almaktadır. Kazandığı kurumdan başka kurum sınavına başvuru yapmayacak olan adaylar, sürecin uzaması nedeniyle birden fazla kurum sınavına katılmakta ve bunlardan bir kaçını da kazanmaktadır. Bu durum da kadrolarda gereksiz işgallere yol açmakta ve daha fazla istihdamın önünü tıkayan engellerin başında gelmektedir.
Son olarak, Hazine ve Maliye Bakanlığınca mülakat tarihleri bir türlü açıklanmayan kurum sınavları ve iptal edilen kurum sınavına değinmek istiyoruz. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafında gerçekleştirilen Gelir Uzman Yardımcılığı ve Devlet Gelir Uzman Yardımcılığı yazılı sınav sonuçlarının açıklanmasına rağmen, bu sınavların mülakat tarihleri beş aydan fazladır açıklanmamıştır. Kpss 2018 sonrası yeni bir GUY, MHUY ve DGUY sınavı bekleyen mezunlar, 2017 sınavlarının mülakat tarihlerinin netleşmemesi nedeniyle, bu seneden umutlarını bir bir kaybetmeye başlamıştır. Bununla birlikte 500 kişilik Vergi Müfettiş Yardımcılığı sınavının da ileri bir tarihte yapılmak üzere iptal edilmiş olması da bütün İİBF/SBF mezunlarının endişelerinin artmasına sebep olmuştur. Bu sınavların tarihleriyle ilgili Hazine ve Maliye Bakanımız Berat Albayrak’tan yaşanan mağduriyetin artmaması adına müjdeli bir haber vermesini umut ediyoruz. 2018 KPSS puanlarının hiçbir işe yaramadan geçerlilik süresinin bitiyor olması durumuna da bir çözüm bulunmasını talep ediyoruz.
Kaleminize ve kelimelerinize sağlık durum bu kadar net ifade edilemezdi.
Kaleminize ve kelimelerinize sağlık durum bu kadar net ifade edilemezdi.
Kaleminize ve kelimelerinize sağlık durum bu kadar net ifade edilemezdi.