Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde görev yapan Gelir Uzmanı ve Gelir Uzman Yardımcılarının sorunlarını sizler için ele aldık.
Gelir Uzman Yardımcılığı Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde vergilendirme esaslı hizmet veren Gelir İdaresi Başkanlığı’nın merkez teşkilatı dışındaki birimlerinde görevlendirdiği kariyer meslektir. Bu kariyer mesleğe atanmaya çalışmak ile birlikte adaylar ve sonrasında ise meslek mensupları bir dizi sorunla karşı karşıya kalmaktadır. Yazımızda bu sorunları ele almaya ve değerlendirmeye çalışacağız.
Gelir Uzman Yardımcılığı Nedir?
Gelir Uzman Yardımcılığı mesleği yukarıda da belirttiğimiz üzere Gelir İdaresi Başkanlığı’nın taşra teşkilatında görev yapan uzman personelidir. Temel anlamda vergilendirme konularında çalışmalar yapan ve bu görevi vergi dairesi başkanlıkları ve müdürlüklerinde ifa eden gelir uzman yardımcıları ve gelir uzmanları hakkında daha detaylı bilgi edinmek adına Gelir Uzman Yardımcılığı GUY Meslek Tanıtım yazımızı incelemek için Tıklayınız!
Gelir Uzman Yardımcılığı Sınavı
Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde gelir uzman yardımcısı olarak görev alabilmek için adayları üç aşamalı bir sistem beklemektedir. Bu aşamalardan ilki adayların Ölçme, Seçme ve Değerlendirme Merkezi ÖSYM tarafından gerçekleştirilen Kamu Personeli Seçme Sınavı Alan Bilgisi’nde KPSS P48 puan türünden en az 70 puan almaları şarttır. Aksi halde adaylar sınava başvuruda bulunamayacak ve mesleğe girme şansını elde edemeyecektir. Bunun ardından Kurumun açmış olduğu ilanda tercih ettikleri ilde mesleğe alınacak olan aday sayısının 5 katı kadar aday arasında yer almaları gerekmektedir. Alım sayısının toplamda düşük olduğu dönemlerde bu oran 10 kata kadar çıkarılmıştır ancak genel itibariyle 5 kat olarak uygulanmaktadır. Son olarak da adayların Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından gerçekleştirilecek olan yazılı ve sözlü yarışma sınavında başarılı olması gerekmektedir.
Gelir Uzman Yardımcılığı Tek İl Tercihi Sorunu
Yukarıda sıraladığımız başvuru ve sınav aşamalarından adayları en çok mağdur edeni kuşkusuz sınava başvuru aşamasında gerçekleştirmek zorunda oldukları tek il tercihidir. Bu tercih şekli özellikle her yıl mesleğe girişte daha yüksek puanlı bir adayı yarış dışında bırakabilirken, çok daha düşük puanlı bir adayı sınava sokabilmektedir. Bunun bir adaletsizlik doğurduğu muhakkaktır. Çünkü sırf doğru bir il seçemediği için yarışın daha en başında dışarda kalan yüksek puanlı adayın yerine başka bir ilde ilin belki revaçta olmamasından kaynaklı olarak görece düşük puanlı bir adayın yarışın içinde kalması, yüksek puanlı adayın KPSS Alan Bilgisi gibi zorlu bir sınavdan almış olduğu daha yüksek puanı anlamsız hale gelmesine yol açmaktadır.
Bunu şöyle örneklendirebiliriz. Aşağıdaki tabloda 18 Ağustos 2018 tarihinde gerçekleştirilen Gelir Uzman Yardımcılığı sınavının il bazında başvuru taban puanları ile sınava girmeye hak kazanan aday sayıları bulunmaktadır.
Geçtiğimiz sınavın başvurularından en düşük taban puana sahip olan İzmir ili için 70,02121 puanlı aday sınava girme şansı elde edebilmişken, en yüksek puanla kapamış olan İstanbul ilini tercih etmiş ve 77,46843 puana sahip olan bir aday yazılı sınava girme hakkı kazanamamıştır.
Görüldüğü üzere bu iki aday arasında neredeyse 7.5 puanlık bir fark bulunmaktadır. KPSS A Grubu gibi bir sınavda elde etmesi kolay olmayan bir puan farkıdır. Ancak buna rağmen tek il tercih etmek zorunda olan adaylar arasında bu şekilde ciddi tercih çarpıklıkları ve dolayısıyla haksız bir tablo ortaya çıkmaktadır.
Gelir Uzman Yardımcılığı İl Tercihi Nasıl Olabilir?
Bu durumun ortadan kaldırılması için adaylara ya birden fazla ili tercih etme hakkı verilmeli ve her il için yüksek puanlı adayların önü açılmalı ya da il tercihi uygulaması kaldırıp örneğin SGK Denetmen Yardımcılığı, İl Göç Uzman Yardımcılığı gibi diğer taşra teşkilatı çalışanlarının alımlarında olduğu gibi toplam kadro için başvurular alınmalı, dağıtım ise mesleğe girişten sonra gerçekleştirilmelidir. Aksi halde tek il tercihi yapma zorunluluğu daha çok can yakacak, çok adayı mağdur edecektir.
Gelir Uzman Yardımcılığı Alımı Yalnızca Açıktan ve KPSS A Grubu Puanlarıyla Yapılmalıdır!
Yukarıda değindiğimiz ve meslek tanıtım yazısında ise detaylandırdığımız Gelir Uzman Yardımcılığı mesleğine girişte esas olan KPSS A Grubu sınavına girmek ve KPSS P48 puan türünden yeterli puanı almaktır. Ancak adayların sık sık karşılaştığı sorunlardan birisi de kurum içi yükselme sınavlarıyla mesleğe giren ve bugün de girmeye çalışan kurum personelleridir. Gelir Uzman Yardımcılığı mesleği bir kariyer meslektir. Kariyer mesleğe girişin en temel alameti farikası mesleğe girişin KPSS puanıyla ve yarışma sınavıyla yapılmasıdır. Bu bağlamda %20’nin üzerine çıkmış genç işsizlik oranı söz konusuyken ve binlerce aday emek vererek KPSS’den yeterli puanı almış ve işsiz durumda beklerken kurum içerisinden adayların hakkı olan kadroları kapmaya çalışanlara devlet büyüklerimizin imkan vermesi ciddi bir adaletsizlik doğuracaktır.
Bu yönden Gelir Uzman Yardımcılığı başta olmak üzere tüm kariyer mesleklere girişin yalnızca yarışma sınavıyla ve açıktan gerçekleştirilmesi kariyer mesleğin ruhuna en uygun ve sosyal adalet anlamında en doğru yol olacaktır.
Gelir Uzman Yardımcılığı Özlük Hakları
Kamu kurumlarında bulunan kariyer mesleklerden olan uzman yardımcılığı en genel haliyle ikiye ayrılarak değerlendirilebilir. Bu ayrım merkez uzmanlığı – taşra uzmanlığı şeklindedir. Gelir Uzman Yardımcılığı mesleği de bir taşra uzmanlığı kariyer mesleğidir ve özlük hakları da buna göre şekillenmektedir. Merkez kadrolardaki uzman yardımcıları 3600 ek gösterge ile görev yapmaktadırlar. Bunun en temel sebebi Kurumların merkez teşkilatında görev ifa ediyor olmaları ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda yer alan düzenleme gereği 3600’lük dilimde tanımlanıyor olmalarıdır. Gelir Uzman Yardımcılığı ise yine aynı kanunda 2200 ek gösterge ile görev yapan ve kurumların taşra teşkilatında vazife ifa eden grupta yer almakta olduğundan daha düşük bir özlük hakkına sahiptir.
Taşra Personeline de 3600 Ek Gösterge
Bu durum temelde görevin ifa edildiği yer yani o yerin teşkilat içerisindeki konumundan kaynaklanmaktadır. Aynı kurum içerisinde uzman yardımcısı olarak görev yapan gruplar arasında böyle bir fark oluşmasının temel gerekçesi olan görev yeri esasının aslında aslî bir mani olmadığı kolluk güçleri, sağlık personeli, din görevlisi meslek gruplarına, ülkenin her yerinde görev yapıyor olmalarına rağmen 3600 ek gösterge imkanı tanınması ile görülmüştür. Bu anlamda aynı unvana sahip meslek mensupları arasında adaletli bir imkan dağılımı yapılabilmesi açısından Gelir Uzman Yardımcılığı ve diğer kurumların taşra teşkilatında görev yapan kariyer meslek mensuplarına 3600 ek gösterge ve maaş eşitlenmesi imkanı sağlanması oldukça elzemdir.
